فقر در ایران طی سال‌های 1383-1368

طرح مسأله: اولین گام در طراحی و اجرای برنامه‌های جدید در جهت مبارزه با فقر، بررسی میزان اثرگذاری سیاست‌های پیشین بر میزان و شدت فقر موجود در مناطق شهری و روستایی طی دوره اجرای برنامه‌ها و به کارگیری نتایج آن در هدف‌مند نمودن سیاست‌های آینده می‌باشد. در این راستا محاسبه خط فقر و تخمین میزان و شدت وقوع فقر بر اساس آن می‌تواند اطلاعات لازم برای انجام مطالعات بعدی در این زمینه را فراهم آورد. روش تحقیق: در این پژوهش با استفاده از آمار هزینه و درآمد خانوارها به اندازه‌گیری فقر در مناطق شهری و روستایی ایران طی سال‌های 1368 تا 1383 پرداخته‌ایم. بدین منظور ابتدا خط فقر مطلق مناطق شهری و روستایی طی دوره مورد بررسی بر اساس رویکرد حداقل نیازهای اساسی (2000 کیلوکالری) محاسبه شده است. برای اضافه نمودن حداقل نیازهای غیرغذایی از روش اورشانسکی (با استفاده از معکوس ضریب انگل) استفاده شده است. سپس شاخص‌های گروه فوستر، گریر و توربک برای مقادیر 2,1,0 برای هر یک از سال‌های مورد بررسی و به تفکیک شهر و روستا تخمین زده شده است. یافته‌ها و نتایج: تقریباً طی تمامی دوره مورد بررسی، میزان شاخص‌های فقر در مناطق روستایی بالاتر از مناطق شهری بوده است. همچنین روند کلی شاخص‌ها هم در فقر شهری و هم روستایی نزولی بوده است، که این امر بدان معناست که درصد جمعیت زیر خط فقر، شکاف فقر و شدت فقر طی سال‌های مورد بررسی کاهش یافته است.